کتاب بر اين رواق مقرنس درباره شعر علي معلم بايد بدانيم که شعر او دو وجه دارد: وجهي عام که به زبان خواص است و وجهي خاص که به زبان عوام نزديک تر است. وجه نخست شامل مثنوي است و وجه دوم شامل غزليات، قطعات و قصايد. معلم در مثنوي هاي خود نوآوري بنياديني را در امتداد قالب هاي شعر کلاسيک پي افکنده است. به کار گرفتن اوزان غزل و قصيده در مثنوي و رويکرد به فضاي شعر نيمايي، ضمن حفظ موازين کلاسيک، تعريفي فشرده از شعري است که معلم به ادبيات دهة اخير عرضه داشته است. در اشعار معلم، تقريباً هيچ گاه به بيت يا مصراعي بر نمي خوريم که در آن ها وجه ادبي فداي حوادث و جريانات و هيجانات سياسي و اجتماعي و... شده باشد. او تأثير سنّت هزار و اند سالة شعر فارسي را به نحوي بسيار شگفت انگيز و زياد در شعرش عرضه مي کند. شعر او به واسطة نظم ممتاز، ديدگاه فکورانه و بينش عميق شاعر، ممتاز و مشخص شده است. اما به گفتة سعيد هوشنگي و اکبر بهداروند به کارگيري تعبيرات مستعمل و تکراري، يکي از کاستي هاي موجود در غزل معلم است. استفاده از صحنه هاي خيال ديگر شاعران، از نمودهاي ديگر نقص کلام وي است؛ به ويژه در غزل ها. دکتر صابر امامي مي گويد: «آفرينش و توجه به اسطوره هاي خلقت، از مضمون هاي اساسي شعر معلم است.» از سوي ديگر محمد کاظم کاظمي در نقد اشعار معلم بيان مي کند: «علي معلم يک سلسله هنرنمايي هاي زباني دارد که بعضي شان اندک اند اما مجموعة اين ها، زبان او را متمايز و پُربار ساخته است. وجه مشترک همه اين کارهاي زباني، خارج ساختن جمله از ساختار عادي و هنجار آن است.» جواد صالحي مي گويد: «به گمان من، شعرهاي اين شاعر، مثل شاعران سبک هندي، برخوردار از ابهامي است که شاعر به عمد در شعرهاي خود اعمال کرده است، و اين ابهام ناشي از ديدگاه معرفت شناسي اوست و...» در اين کتاب همچنين شاعران و نويسندگان ديگري نيز به نقد و تحليل اشعار علي معلم پرداخته که از ميان آن ها برخي يک شعر را برگزيده و آن را مورد نقد قرار داده اند. گزيده متن «... جز آنکه در انکار مي تند، هر که سر سوزن ذوقي داشته باشد، علي معلم دامغاني را مي شناسد و به حق او در شعر دهة اخير معترف است. شاعري که سال ها خلوت گزيده بود و در فروردين 1358 آفتابي شد، با شعري که در امتداد شهر کهن بود بي آنکه کهنه باشد، و نو بود و از شعر نو بهره اي تمام داشت، بي آنکه شاعرش با نيما و پس از نيما موافق باشد.