اين متن، دو گفتار پياپي و به هم پيوسته از مجموعه درس گفتارهاي تفسيري در مکتب قرآن است که به شرح و تفسير آيه 106 سوره بقره اختصاص دارد و به يکي از مهم ترين و مناقشه برانگيزترين موضوعات مطرح در قرآن کريم، يعني بحث «ناسخ و منسوخ» مي‌پردازد. رويکرد شهيد آيت الله دکتر بهشتي در اين بحث، که در نخستين سال هاي دهة 1350 شمسي ارائه شده، از چند جهت حائز توجه است. نخست اين که تلاش مي شود يکي از پيچيده¬ترين مباحث مطرح در علوم قرآني، از کاربرد زبان تخصصي کارشناسان اين حوزه، به بياني قابل فهم براي مخاطب عمومي تغيير يابد؛ رويکردي که تمامي درس‌گفتارهاي مجموعة يادشده بدان وفادار است و هدف آن، بازگرداندن اين کتاب انسان¬ساز به متن جامعه، به عنوان راهنماي عقيده و عمل در زندگي روزمرة مسلمانان است. دوم، توجه به مباحث و اشکالاتي است که توسط قرآن‌شناسان و شرق¬شناسان در اين زمينه ايراد شده است. شهيد بهشتي در همان سال¬ها مشغول اتمام ترجمه کتاب تاريخ قرآن، اثر تئودور نلدکه، که از پيشگامان اين حوزه در زبان آلماني به شمار مي رود، بود و علاوه بر آن، به هنگام ارائة مباحث تفسيري خود، به منابع ديگري که طي ساليان طولاني پيش، حين و پس از دورة اقامت در آلمان جمع آوري و مطالعه کرده بود نيز نظر داشت. سوم، در فرازهاي پاياني اين بحث، بار ديگر به دغدغة بلندمدت او در ضرورت تحول مطالعات اسلام شناسي (شامل فقه، فلسفه، کلام، سيره و تفسير) برمي خوريم؛ تلاشي که در همان سال ها با تأسيس مرکز تحقيقات اسلامي و آغاز کار دسته جمعي در اين زمينه، جامة عمل پوشيد و با مطالعه و بررسي گروهي و روشمند منابع ديني همراه بود و هزاران فيش تحقيقاتي براي آن تهيه گرديد و متأسفانه با اوج گيري مبارزات و وقوع انقلاب اسلامي، تعطيل شد.