يکي از پديده‌هاي تأمل برانگيز در تاريخ گفتمان‌ها، تحول مفاهيم بنيادين آنها در طول زمان و بر اثر اسباب و علل ارادي و غيرارادي گوناگون است. آئين اسلام نيز از اين قاعده مستثني نبوده و بسياري از مفاهيمي که پاية ايمان، عمل و زيست مسلماني را تشکيل مي‌دهد، با گذشت زمان و تغيير شرايط زماني و مکاني، به گونه‌اي فهميده شده‌اند که با مقصد و مقصود آورندة پيام وحي، فاصله‌اي بسيار دارد. از جملة اين مفاهيم پايه، معناي «شفاعت» است. گوناگوني تفسيرهايي که از اين مفهوم مهم قرآني در ميان مسلمانان رايج شد، کار را به جايي رساند که برخي از عالمان ديني مسلمان، اعتقاد به چنين اصلي را مغاير با نصّ صريح آيات قرآن تصور کردند. شهيد آيت‌الله دکتر بهشتي در سلسله درس‌گفتارهاي خود در زمينة تفسير قرآن، به مناسبت آيات مورد بحث، در سه نوبت به مبحث شفاعت از ديدگاه قرآن و سنت پرداخته و با دقت نظر بسيار و تجزيه و تحليل ابعاد مختلف اين مفهوم مهم در قرآن و روايات، راه را براي درک صحيح و پرهيز از افراط و تفريط‌هاي رايج در فهم آن مي‌گشايد.