اين سفرنامه شرح سفر هفت ساله ناصر خسرو در سال 437ق از مرو به قصد حج مى‌باشد. وى در راه رى از نيشابور مى‌گذرد، همچنين به قزوين، تفليس، ميّافارقين، آمد، حلب، طرابلس، بيروت، عكّا، حيفا، رمله، بيت‌المقدس، عسقلان، مكّه، مدينه، شام، تنّيس، قاهره، اسكندريه، قيروان، السيوط و... سفر مى‌كند.حاصل اين سفر هفت ساله حدود سه هزار فرسنگى يادداشت‌هايى است، نفيس و ارزنده كه روزانه از ديده‌ها و شنيده‌ها برداشته است و به گفته خودش بر روزنامه‌اى كه داشته تعليقه مى‌زده است. زمينه اين يادداشت‌ها بسيار وسيع و موضوعات آنها بسى متنوع و ارزنده است. مسافت‌ها، موقعيت جغرافيايى شهرها و ده‌ها، جمعيت نواحى، صنايع محلى و صنعت غالب، فرمانروايان و حكام محلى، مردم سرشناس و مشهور محل، كيفيت كشاورزى و انواع محصول نواحى و محصول ممتاز محل و مقدار هر يك و وضع نگهدارى آنها، استحكامات شهر، انواع بناهاى عمومى از بيمارستان، جامع، كاروانسرا و بازار و دكان و معتقدات مذهبى و سياسى و عادات و رسوم آنها و... اين يادداشت‌ها روشن و دقيق و خالى از ابهام، با احتياط و دورانديشى و دور از گزافه و عبارت پردازى تهيه و پس از بازگشت به خانه تنظيم گشته و به صورت كتابى در آمده است. سفرنامه يك متن جغرافيايى نيست. مؤلف از ملاقات با دانشوران شهرهاى مختلف كمتر سخن مى‌گويد. بدون ترديد با نوشته‌هاى جغرافيايى آن دوران مأنوس بوده، ولى از تأليف خود هدف علمى نداشته و كتاب او از نوعى ديگر است.