يع الزمان فروزانفر، مقالات را يکي از گنجينه هاي ادبيات و لغت فارسي مي داند و نيز اهميت و ارزش آن را از اين نظر که کليد آشنايي با انديشه هاي مولاناست گوشزد مي کند. در عين حال مي گويد که مرموز ترين فصول تاريخ زندگي مولانا همان داستان پيوستگي و ارتباط او با شمس تبريزي است و کتاب مقالات پرده از روي بسياري از اين رموز و اسرار برمي دارد و علت فريفتگي مولانا به شمس را تا حدي واضح مي سازد. در گذشته رسم چنان بوده که شاگردان و مريدان در مجلس ها از سخنان مشايخ و پيران يادداشت برمي داشتند. مقالات شمس مجموعه ي چنين يادداشت هايي است. اين قبيل يادداشت هاي شتاب آلود و درهم و برهم را معمولا پس از تنظيم و تنقيح در وقت فراغت بازنويسي مي کردند و آن را به نظر خود شيخ يا استاد مي رسانيدند. مقالات شمس اين بخت را نداشته، يعني هيچ گاه از سواد به بياض نيانجاميده و ترتيب و تنقيح نيافته است. مقالات، به صورتي که به دست ما رسيده، مجموعه هايي از همان يادداشت هاي تندنويس نامنظم است، مشتمل بر بسياري عبارت هاي گسسته پاره و ناتمام. نسخه ي کامل کتاب مقالات شمس را نيز دکتر محمدعلي موحد خود تصحيح کرده است و در اينجا کوشيده تا با آوردن بخش هاي مهم و ضروري کتاب و همچنين توضيح غرايب لغوي، خواندن کتاب را براي خوانندگان مفيدتر و سهل تر کند. ” خود غريبي در جهان چون شمس نيست” سالها پيش که بر سر مزار مولانا با اوراق آشفته و سر در گم مقالات شمس مشغول بوديم اين گفته سوزناک مولانا را در دل مکرر مي کرديم و بر اين غربتas بيمانند که نزديک به هشت قرن ادامه يافته است مي انديشيديم کشف دوباره شمس مرهون اقبال و توجهي است که در زمانهاي اخير به فهرست نويسي و معرفي ذخاير خطي کتابخانه هاي بزرگ ترکيه پيدا شد. مقالات شمس سرتاسر وجد و حال و شور و نشاط است. اين مقالات، يادگار گرانبهايي است که پس از ورود شمس به قونيه و حالاتي که او را با مولانا رفته به صورت يادداشت از سخنان او بجاي مانده است. مقالات شمس نه تنها روي زندگاني شمس روشنايي مي افکند، بلکه ما را در محيط عرفاني آن روز عالم اسلام قرار مي دهد. محمدعلي موحد (زاده? ????، تبريز) عرفان‌پژوه، تاريخ‌نگار و حقوق‌دان، و عضو پيوسته? فرهنگستان زبان و ادب فارسي است.صمد موحد برادر اوست. محمدعلي‌موحد تحصيل را در مدارس تدين و اتحاد نو تبريز آغاز کرد و در سال ????، پس از اخذ ديپلم متوسطه در رشته? ادبي، به تهران آمد. اما به‌واسطه? فوت پدر (در سال ????) به تبريز بازگشت و سرپرستي خانواده را برعهده گرفت و به مدت ده سال در تبريز و تهران اقامت گزيد.وي در طول زندگي خويش همواره مشغول تحقيق، تأليف و ترجمه بوده و آثار شاخصي از خود ...